vattı mekat ne demek?
Vattı Mekat, İslam düşüncesinde Allah'ın zatının ve mahiyetinin yaratılmışların idrakinin ötesinde, bilinemez ve kavranamaz olduğunu ifade eden bir kavramdır. Bu ifade, Allah'ın mutlak aşkınlığına ve sınırlı insan aklıyla tam olarak anlaşılamayacağına vurgu yapar.
- Allah'ın Zatı: Vattı Mekat, öncelikle Allah'ın Zatı konusunu kapsar. Allah'ın Zatı, O'nun gerçek varlığı ve özüdür. Bu öz, yaratılmışların anlayabileceği türden bir varlık değildir.
- Mahiyetin Bilinemezliği: Vattı Mekat, Allah'ın mahiyetinin yani "ne olduğunun" bilinemeyeceğini vurgular. İnsan aklı, Allah'ın gerçek doğasını tam olarak kavramaktan acizdir. Bu, Allah'ın sonsuzluğu ve mükemmelliği ile insanın sınırlı kapasitesi arasındaki temel farktan kaynaklanır.
- Aşkınlık: Bu kavram, Allah'ın aşkın (müteal) olduğunu, yani yaratılmış dünyanın ötesinde ve ondan bağımsız olduğunu da ifade eder. Allah, yaratılan hiçbir şeye benzemez ve yaratılmışların özellikleriyle tanımlanamaz.
- Tasavvufi Anlamı: Tasavvufta, Vattı Mekat, Allah'a duyulan derin saygı ve hayranlığı ifade eder. Sufiler, Allah'ın zatının bilinemezliğini kabul ederek O'na karşı teslimiyet ve aşkla yaklaşırlar. Bu, Allah'a ulaşma çabasında aklın sınırlarını aşarak kalbi ve ruhu devreye sokmayı gerektirir.
- İlgili Kavramlar: Bu kavramla ilişkili diğer önemli kavramlar arasında Tenzih (Allah'ı noksan sıfatlardan uzak tutma) ve Teşbih (Allah'ı yaratılmışlara benzetme) bulunur. Vattı Mekat, Tenzih ilkesini desteklerken Teşbih'ten kaçınmayı gerektirir.